Kiezen: De verantwoordelijke of de gratis bier burger
Als wethouder lees, zie of hoor ik iedere dag berichten over zaken die niet goed zijn, of anders moeten. Vaak gaat het om persoonlijke ervaringen van mensen die niet onmiddellijk krijgen wat ze willen. Gewoonlijk worden zulke berichten gepresenteerd met de opmerking dat anderen dat ook vinden, dat het vanzelfsprekend moet zijn of dat we daar als burgers recht op hebben. Tussen de regels door wordt gesuggereerd dat de overheid voor de gewenste voorziening moet zorgen of iets aan een probleem moet doen. Vanuit een dergelijk perspectief is het dan ook niet gek dat er verwachtingen gewekt worden bij een terechte boze gratis bier burger. Of het nu gaat om het saneren van intensieve veehouderij, bouwen van een brede school, cultuur en sport- of spelvoorzieningen, aanleg van wegen of parkeerplaatsen, behoud van erfgoed etc, etc, het moet maar worden geregeld, en liefst heel snel. Los van het feit dat dit financieel niet allemaal haalbaar is, speelt er nog iets anders.
Als burgers hebben we niet alleen rechten maar ook verantwoordelijkheden, hetgeen regelmatig over het hoofd wordt gezien, zeker wanneer er gesuggereerd wordt dat anderen het beter hebben dan wij.
Laten we ons wel realiseren dat tegenover wensen ook inspanningen staan. Minder intensieve veehouderij vereist minder kiloknallers of meer vegetarisch eten en geld om bedrijven te saneren. Betere gezondheid begint bij eigen gezond gedrag. Het in stand houden van openbaar vervoer, theater of bibliotheek vraagt om voldoende gebruik en creatieve oplossingen. Behoud van erfgoed vraagt om minimaal kostendekkende invullingen voor het gebruik ervan. Brede scholen of innovatieve sportcentra vragen om maatschappelijk draagvlak en een gezonde kosten-baten verhouding.
Wat de overheid kan regelen met de beschikbare middelen beperkt zich tot een aantal basisvoorzieningen met betrekking tot gezondheid, onderwijs, zorg, sociale woningbouw, aanleg en onderhoud van infrastructuur, arbeids- en inkomensondersteuning. Voor andere investeringen zijn er extra middelen, opbrengsten en inspanningen nodig. Maar de discussie hierover aangaan met de samenleving heeft veel weg van politieke zelfmoord plegen. De redelijke dialoog lijkt soms mijlenver weg. Loze beloften en voeden van polarisatie is politiek rendabel en wordt norm.
Ondanks dit alles geloof en hoop ik in het nemen van verantwoordelijkheid van (jonge) bevlogen mensen die erfgoed functioneel rendabel maken, veehouderij duurzaam en gezond maken, de zorg humaan en toegankelijk houden, veiligheid creëren door verantwoordelijkheid te nemen, aan de slag gaan met sport, kunst en cultuurvoorzieningen die zichzelf in stand kunnen houden en toegankelijk onderwijs realiseren dat gelijke kansen biedt voor alle kinderen en toch betaalbaar blijft. De extra toegevoegde waarde zit in de zelfwerkzaamheid die eigen waarde en waardigheid schept. We zijn best bereid dingen voor anderen in onze directe over te hebben. In eenvoud en met behulp van kleine bijdragen kunnen we en willen we veel voor elkaar betekenen. Verantwoordelijkheid nemen creëert vrijheid en ruimte voor creatieve oplossingen. Dit is de politieke drive waar ik voor wil staan, ook al heeft de PvdA met het beroep op zelfverantwoordelijkheid misschien landelijk een groot verlies geleden.
Raf Daenen, PvdA wethouder
